“Mail’in tarihçesi günümüzde kullandığımız internetin tarihçesinden daha eskidir. Büyük bilgisayarların (Mainframe’lerin) var olduğu ama henüz internetin olmadığı zamanlarda mail iletme mekanizması mevcuttu. Bu yıllar 1972 yılından önceki yıllardı. O yıllarda, çoklu kullanıcılı işletim sistemleri mevcuttu ve bilgisayar kullanıcıları bu büyük bilgisayara terminaller aracılığı ile bağlanıyorlardı. Bu zamanlarda kullanıcıların birbirleri ile iletişim ihtiyacı baş gösterdi ve bunun için küçük bir mekanizma üretildi. A kullanıcısı, B kullanıcısına mesaj iletmek istediğinde, bazı özel komutlar yardımı ile B kullanıcısının sabit bir dosyasına bir mesaj ekliyordu. B kullanıcısı da bu dosyayı açarak en son satıra eklenen mesajı okuyordu. Bu sistemin adın ‘Mailbox’ idi. 1972 yılına varıldığında, ARPANET aracılığı ile mekansal bağımlılık geride bırakılmış, kullanıcılar ağ üzerinden bilgisayarlara ulaşabilir hale gelmişti. Bu durum mesaj iletim mekanizmasını daha karmaşık hale getirmişti. Artık mesajlar ağ üzerinde iletilmeliydi. Bu durum için ilk akla gelen yöntem FTP (Dosya Transfer Protokolü) idi. Yine Mailbox sistemine benzer bir sistem devrede idi. FTP protokolüne mail iletimini sağlayan bazı özel komutlar eklendi. Bu sayede, ilgili kişiye mesaj iletildiğinde, bu mesaj bilinen bir dosyada saklanıyordu. Alıcı kişi yine bu dosyayı açarak mailine ulaşıyordu. Bu aşamada, gün yüzüne çıkan bir problem vardı: hangi kullanıcı hangi makikenin kullanıcısı idi. Bu iki bilgiyi birbirinden ayırmak için ‘@’ işareti kullanıldı. FTP ile mesaj transferini gerçekleştiren programı yazan ve ‘@’ işaretini ilk kullanan Ray Tomlinson adındaki bir mühendisti.
ARPANET aracılığı ile artık bir çok bilgisayar birbiri ile iletişime geçebiliyordu. Elbette ki bu bilgisayarların hepsinde aynı işletim sistemi yüklü değildi. Farklı işletim sistemleri ağ üzerinden birbiri ile iletişime geçmişti. Bu aşamada mail iletişimi ile ilgili bazı problemler başgösterdi. İşletim sistemlerinin dosya okuma şekilleri farklı olabiliyordu, kaldı ki bazı işletim sistemleri ‘@’ işaretini komut olarak okuyabiliyorlardı. Bu problemleri çözmek için mail transferi için standartlaştırma çalışmaları başladı. Mail başlıklarını (headers) standartlaştıran ilk doküman RFC 680 kodlu doküman idi. Ardından RFC 624 ve RFC 733 anons edildi. Ama hala mail transferi için bir mail protokolü mevcut değildi. Transfer hala FTP üzerinden yapılıyordu.
1979 yılında, Eric Allman FTP üzerinden mail transferi yapabilen bir program geliştirdi. Bu programın adı “delivermail” idi. “Delivermail” programı ARPANET üzerinden FTP aracılığı ile mail transferi yapıyordu. Bu program günümüzde sendmail olarak bilinen mail transfer programının
atası olarak bilinir.
Tarih 1982 yılına gelidiğinde, günümüzde TCP/IP olarak bilinen protokol geliştirildi ve ARPANET’in yerini bu protokol aldı. Aynı yıl içinde TCP/IP üzerinde ilk paket transferi yapıldı. Bu protokolün çıkışı ile mail transferi de tamamen değişti. Artık sadece ağlar mevcut değil “Ağ’ların Ağları” var idi. Bu yeni tasarıma göre mail trasnferi tekrar şekillendirildi ve bu transfer şekli için günümüzde SMTP olarak bilinen protokol geliştirildi. Bu protokol FTP’den bağımsızdı, paket transferi için kendi özgün protokolü vardı. 1986 yılına gelindiğinde, DNS protokolünün çıkışı ile artık makineler arasındaki iletişim daha da basitleşmişti. Mail transfer protokolünün DNS protokolü ile entegre edilmesi ile günümüzde modern mail transfer sistemi oluşturulmuş oldu. Erim Allman’ın geliştirmiş olduğu delivermail programı da yeni protokoller dünyasına adapte olarak günümüzde bilinen sendmail ismini aldı. İleriki aşamalarda sendmail projesi baştan tekrar tasarlanıp ayrı bir
proje olarak postfix adını alacaktı.”
Böyle yazıyor Halil AĞIN. Halil AĞIN’ın Kurumsal Firmalar için Postfix + LDAP adlı e-kitabını edinmek için tıklayınız.
