Tag Archives | Linux çekirdeği

Linux 32 yaşında

1991’de Helsinki Üniversitesi‘nden Linus Benedict Torvalds daha sonra Linux çekirdeği haline gelecek bir yazılımı yazmaya başlamıştı. Torvalds; bunu, 25 Ağustos 1991’de comp.os.minix’te aşağıda görebileceğiniz kısa bir mesaj ile duyurdu. Ve artık Linux 32. yaşını kutluyor. Doğum günün kutlu olsun Linux! 32 yıl önce Torvalds; Nisan ayından bu yana devam eden geliştirme sürecinin ardından, artık hazır olduğunu ve geliştirdiği sistemle ilgili geri bildirimde bulunulmasını istediğini söylüyordu. Unix’e fikirsel ve teknik anlamda atıfta bulunarak geliştirilmiş açık kaynak kodlu, özgür ve ücretsiz bir işletim sistemi çekirdeği olan Linux; 5 Ekim 1991’de Linux 0.02 adıyla kullanıma sunuldu. Linux topluluğunda bazı kişiler, Linux’un doğum günü olarak 25 Ağustos’u değil, kullanıma sunulduğu tarih olan 5 Ekim’i kabul ediyor ve doğum gününü o gün kutluyor. Geniş bir donanım desteğine sahip olan Linux çekirdeği; sunucu bilgisayarlar, masaüstü ve dizüstü bilgisayarlar, iş istasyonları, akıllı telefonlar, yeni nesil TV’ler ve tabletler gibi hemen her platformda tam bir uyum içinde çalışabilir. Günümüzde Linux çekirdeğini kullanan GNU dağıtımları, büyük bir kitle tarafından genel olarak “Linux” adıyla anılmaktadır. Ancak, Özgür Yazılım Vakfı ve çeşitli özgür yazılım toplulukları, “GNU/Linux” tanımını tercih etmektedir.

Continue Reading →

 

32 yıl boyunca, Linux için milyonlarca satır kod yazıldı. Linux, öylesine etkin bir konu haline geldi ki Microsoft, dahi Windows’a Linux çalıştırma özelliğini eklemek durumunda kaldı (WSL). Happy birthday dear Linux!


Linus Torvalds’ın 25 Ağustos 1991’de yayımladığı duyuruyu aşağıda bulabilirsiniz.

0

Amarok Linux 23.3 duyuruldu

Debian GNU/Linux’a dayalı bir GNU/Linux masaüstü dağıtımı olarak kullanıma sunulan Amarok Linux’un 23.3 sürümü duyuruldu. 6.4 Linux çekirdeği üzerine yapılandırılan sistemin duyurulması nedeniyle mutluluk duyulduğu ifade edilirken, Calamares’in 3.2.62 sürümüne güncellendiği ve Virtualbox’ın 7.0.10 sürümüyle geldiği söyleniyor. Amarok Linux’un birçok yeni özellik ve güncelleme getiren yeni sürümü Amarok Linux 23.3’ü duyurmaktan mutluluk duyulduğu belirtilirken, sürümün 6.4 Linux çekirdeği üzerine yapılandırıldığı ifade ediliyor. Artık tüm Amarok kullanıcılarının kullanımına sunulan yeni araçlar olduğu söylenirken, Amarok USB biçimlendiricinin aygıtta Windows yüklü olsa bile pendrive’ların ve hatta harici sabit sürücülerin biçimlendirmesini gerçekleştirmek için yapıldığı söyleniyor. Uygulamanın depolarda, amarok-usb-formatter ifadesiyle yer aldığı belirtiliyor. Amarok USB biçimlendirici, ya da sistemdeki adıyla amarok-usb-formatter ise sudo apt install amarok-usb-formatter komutuyla kurulabiliyor. Sürüm MATE 1.26, LXQt 1.2.0, Cinnamon 5.6.8 ile kullanıma sunuluyor. Amarok Linux 23.3 hakkında bilgi edinmek için sürüm duyurusunu inceleyebilirsiniz.

Continue Reading →

 

Amarok Linux 23.3 edinmek için aşağıdaki linklerden yararlanabilirsiniz.

0

LVM (Logical Volume Management) 2.03.22 duyuruldu

Modüler disk veri kümesi veya kümeleri oluşturulmasını, böylelikle de istenildiğinde mevcut disk alanı üzerinde istenilen boyutlandırmanın yeniden yapılabilmesini sağlayan LVM‘nin (Logical Volume Management) 2.03.22 sürümü çıktı. Linux çekirdeği için bir mantıksal hacim yöneticisi olan LVM, depolama alanını soyut hale getirilebilir, düzenlemesi daha kolay olan “sanal disk bölümleri” oluşturulabilir. Birden fazla diskin tek bir disk bölümü olarak kullanılmasına olanak sağlayan ve disk yönetimi işlemlerinde büyük fayda sağlayan bir teknoloji olan LVM, “dinamik bölümler” olarak düşünülebilir. Disk alanının yetersiz kaldığı durumlarda LVM ile oluşturulan disk veri kümesine kolaylıkla yeni disk veya disk bölümleri ilave edilebiliyor. Yeni sürümde, eksik aygıtların girişlerini silmek için lvmdevices –delnotfound öğesini eklendiği belirtilen yeni sürümde, pv_major/pv_minor rapor alanı türlerinin dizeler değil tamsayılar olacak şekilde düzeltildiği ifade ediliyor. lvmlockd ile VDO ve Thin desteğinin iyileştirildiği söyleniyor. LVM (Logical Volume Management) 2.03.22 hakkında bilgi edinmek için haberler sayfasını inceleyebilirsiniz.

Continue Reading →

  

Logical Volume Management (LVM) 2.03.22 edinmek için aşağıdaki linklerden yararlanabilirsiniz.

0

GNU C Library (Glibc) 2.38 duyuruldu

GNU Projesinin C standart kütüphanesi uyarlaması olan GNU C Library‘in (ya da bilinen adıyla glibc) 2.38 sürümü, Andreas K. Huettel tarafından duyuruldu. GNU sistemindeki *C kütüphanesi olarak ve GNU/Linux sistemlerinde ve ayrıca GNU/Linux kullanan diğer birçok sistemde çekirdek olarak kullanılan GNU C Library’de, printf-family işlevlerinin artık wN formatlı uzunluk değiştiricilerini desteklediği söyleniyor. Hurd üzerinde çalışan x86_64 desteği eklenen yazılım, AArch64’e vektör matematik kütüphanesi libmvec desteği içeriyor. Bu arada, libcrypt’in artık varsayılan olarak oluşturulmadığı, libcrypt oluşturmak için “–enable-crypt” seçeneğinin kullanılabileceği, zaten libcrypt’in muhtemelen kaldırılacağı ifade ediliyor. Artık doğrudan C++ (ve dolaylı olarak diğer programlama dilleri) desteği bulunan yazılım; 1990’ların başında Özgür Yazılım Vakfı tarafından GNU işletim sistemi için geliştirilmeye başlandı. GNU C Library, GNU Genel Kamu Lisansı altında dağıtılmış özgür bir yazılımdır.  İlkin esasen Roland McGrath tarafından yazılan glibc; 1990’da Linux çekirdeği geliştiricileri tarafından çatallandı. Linux libc” olarak adlandırılan bu çatallama ile yazılım, yıllarca ayrı kanallardan geliştirildi. Ancak, Özgür Yazılım Vakfı’nın Ocak 1997’de yayınladığı glibc 2.0’ın POSIX ölçülerine uygunluğunun daha fazla olması, daha iyi yerelleştirme ve çoklu dil işlevine, IPv6 yeterliliğine sahip olması; daha fazla taşınabilir olması, Linux geliştiricilerinin çatallamayı durdurmalarına ve Özgür Yazılım Vakfı’nın glibc’sine dönülmesine vesile oldu. Bu arada, Debian da 2009’da resmen glibc’nin çatalı EGLIBC olanına geçmiş, Nisan 2015’te, Debian 8.0 Jessie ile birlikte bu kararından geri dönmüştür. GNU C Library 2.38 hakkında bilgi sahibi olmak için github.com duyurusunu ya da sürüm duyurusunu inceleyebilirsiniz.

Continue Reading →

 

GNU C Library 2.38 edinmek için aşağıdaki linkten yararlanabilirsiniz.

0

OpenZFS (Zettabyte File System) 2.2.0-rc3 duyuruldu

Sun Microsystems firması tarafından geliştirilmesine 2000 yılında başlanan bir dosya sistemi ve mantıksal birim yöneticisi olan OpenZFS (Zettabyte File System)‘in 2.2.0-rc3 sürümü, Brian Behlendorf tarafından duyuruldu. Görünüşe göre Linux ve FreeBSD sistemleri için OpenZFS 2.2 dosya sistemi sürücüsünün çok yakında yayınlanacağı belirtilirken, OpenZFS 2.2, Linux 3.10’dan Linux 6.4 kararlı çekirdeklere veya FreeBSD 12.2 ve daha yenisine kadar çalışacağı belirtiliyor. OpenZFS 2.2-rc3 ile ayrıca, dosya sistemi tarafında klon ioctls ve kopyalama/klon işlevleri uygulayan birkaç başka hata düzeltmesinin de getirildiği belirtilirken, bu özellik sürümünün tamamen uyarlanabilir ARC tahliyesi, blok klonlama, hata günlüğü temizleme, Linux konteyner desteği, BLAKE3 sağlama toplamları ve düzeltici ZFS alma desteği getirdiği ifade ediliyor. OpenZFS 2.2 için Linux konteyner desteği, kullanıcı adı alanında IDMAPPED bağları, OverlayFS desteği ve Linux ad alanı yetkilendirme desteği içerdiği belirtilen yeni sürümün, algoritmalara kıyasla BLAKE3 karma kullanmanın performans sonuçları, özellikle BLAKE3’ün AVX2 ve AVX-512 optimize edilmiş modlarını desteklediği durumlarda oldukça olumlu olduğu söyleniyor. OpenZFS (Zettabyte File System) 2.2.0-rc3 hakkında bilgi edinmek için sürüm duyurusunu inceleyebilirsiniz.


Continue Reading →

 

 

ZFS’in, CDDL(Common Development and Distribution License) olarak bilinen Sun Microsystems’in kendi lisansı ile dağıtılmasından dolayı Linux’ta kullanabilmek için bazı gereklilikler söz konusuydu. CDDL lisansı, GPL(General Public License) ile bazı yönlerden dolayı uyumsuz olduğu için ancak FUSE ile kullanılabilirdi. ZFS’i Linux’a eklemek için, kernelde değişiklikler yapmak gerektiğinden bu da GPL lisansının suistimali anlamına gelmekteydi. Şu andaki durum ise şöyle tarif edilebilir: Linux’ta ZFS kurulumu artık bir paket kurulumu kadar kolaydır. OpenZFS (Zettabyte File System) 2.2.0-rc3 edinmek için aşağıdaki linkten yararlanabilirsiniz.

0

OpenZFS (Zettabyte File System) 2.2.0-rc2 duyuruldu

Sun Microsystems firması tarafından geliştirilmesine 2000 yılında başlanan bir dosya sistemi ve mantıksal birim yöneticisi olan OpenZFS (Zettabyte File System)‘in 2.2.0-rc2 sürümü, Brian Behlendorf tarafından duyuruldu. 3.10 ve 6.3 çekirdeklerle uyumlu olduğunu söylediği sürümün, FreeBSD 12.2 sürümünden başlayan sürümlerle uyumlu olduğunu ifade eden Brian Behlendorf; yeni sürümd, öne getirme parametrelerinin ayarlandığını söyledi. Otomatik kırpma varsayılanının her yerde ‘kapalı’ olarak ayarlandığını belirten Behlendorf; ZFS sağlama toplamı hata histogramlarının daha büyük kayıt boyutlarıyla düzeltildiğini ifade etti.  Linux 6.5 uyumluluğu için intptr_t tanımının canonical olarak imzalandığı söyleniyor. OpenZFS (Zettabyte File System) 2.2.0-rc2 hakkında bilgi edinmek için sürüm duyurusunu inceleyebilirsiniz.

Continue Reading →

 

 

ZFS’in, CDDL(Common Development and Distribution License) olarak bilinen Sun Microsystems’in kendi lisansı ile dağıtılmasından dolayı Linux’ta kullanabilmek için bazı gereklilikler söz konusuydu. CDDL lisansı, GPL(General Public License) ile bazı yönlerden dolayı uyumsuz olduğu için ancak FUSE ile kullanılabilirdi. ZFS’i Linux’a eklemek için, kernelde değişiklikler yapmak gerektiğinden bu da GPL lisansının suistimali anlamına gelmekteydi. Şu andaki durum ise şöyle tarif edilebilir: Linux’ta ZFS kurulumu artık bir paket kurulumu kadar kolaydır. OpenZFS (Zettabyte File System) 2.2.0-rc2 edinmek için aşağıdaki linkten yararlanabilirsiniz.

0

nftables 1.0.8 duyuruldu

netfilter projesi tarafından geliştirilen ağa özgü bir sanal makineye (VM) ve yeni bir nft kullanıcı alanı komut satırı aracına dayanan yeni bir çekirdek içi paket sınıflandırma çerçevesi sağlayan nftables‘in 1.0.8 sürümü duyuruldu. Bu yazılımın ayrıca JSON desteği içeren üst düzey kullanıcı alanı kitaplığı olan libnftables sağladığı ifade ediliyor. nftables, Linux çekirdeği 3.13’ten beri yukarı akışta mevcuttur. nft sözdiziminin {ip,ip6,eb,arp}tablolarından farklı olduğu belirtilirken, ayrıca nftables altyapısı üzerinden aynı sözdizimini kullanarak iptables/ip6tables çalıştırmaya izin veren bir geriye dönük uyumluluk katmanı bulunduğu söyleniyor. nft komut satırı aracı, kural setini VM bayt kodunda netlink biçiminde derler, ardından bunu nftables Netlink API aracılığıyla çekirdeğe gönderiyor. Kural kümesi alınırken, netlink biçimindeki VM bayt kodu orijinal kural kümesi temsiline geri derleniyor. nftables, Linux çekirdeği 3.13’ten beri mevcut olsa da, en son sürümlerin önerildiği hatırlatılıyor. iptables‘ın halefi olan nftables, çok daha esnek, ölçeklenebilir ve performanslı paket sınıflandırmasına izin verir. nftables 1.0.8 hakkında bilgi edinmek için sürüm duyurusunu ve değişiklikler sayfasını inceleyebilirsiniz.

Continue Reading →

 

nftables 1.0.8 edinmek için aşağıdaki linkten yararlanabilirsiniz.

0