Linux çekirdeği resmi sitesi: https://www.kernel.org
En son kararlı çekirdek:
5.15.5 2021-11-25
Değişiklik listesi…
Archive | Kasım, 2021
Alpine Linux 3.15.0 duyuruldu
x86 yönlendiriciler, güvenlik duvarları, VPN, VoIP kutuları ve sunucular için tasarlanan ve gelişmiş bir topluluğa hitap eden Alpine Linux‘un 3.15.0 sürümü duyuruldu. Alpine Linux projesinin sistemin 3.15.0 sürümünü duyurmaktan memnuniyet duyduğu belirtilirken, sistemin resmi bulut kalıplarıyla kullanıma sunulduğu ifade ediliyor. 5.15 LTS Linux çekirdeği üzerine yapılandırılan sistem; llvm 12, postgresql 14, openldap 2.6, ruby 3.0, rust 1.56, openjdk 17, kea 2.0, xorg-server 21.1, GNOME 41, KDE Plasma 5.23, KDE Applications 21.08, Plasma Mobile Gear 21.10 gibi güncel paketler içeriyor. Çekirdek modüllerin artık gzip ile sıkıştırıldığı belirtilirken, Framebuffer sürücülerin çekirdekte devre dışı bırakıldığı ve yerine simpledrm getirildiği ifade ediliyor. Alpine Linux 3.15.0 hakkında ayrıntılı bilgi edinmek için sürüm duyurusunu inceleyebilirsiniz.
Alpine Linux 3.15.0 edinmek için aşağıdaki linkten yararlanabilirsiniz.
Ruby 3.0.3 duyuruldu
Ruby programlama dilinin 3.0.3 sürümü duyuruldu. Ruby’nin bir dizi yeni özellik ve performans iyileştirmesi ama özellikle güvenlik düzeltmelerini içeren 3.0.3 sürümünü duyurmaktan mutluluk duyulduğu ifade edilirken, yazılımın okumayı ve yazmayı kolaylaştıran, doğal bir sözdizimine sahip olduğu hatırlatıldı. Bu sürümün, güvenlik düzeltmelerini içerdiği belirtilirken; hata raporları sağlayarak sürümü çıkarmaya yardımcı olan tüm katkıcılara teşekkür edildiği ifade ediliyor. Nesne yönelimli bir programlama dili olan Ruby; Unix türevleri dışında Windows, Mac OS X, BeOS, Amiga, OS/2, Symbian gibi hemen hemen tüm platformlarda çalışabilen; GPL ile lisanslanmış, özgür bir yazılım. Ruby 3.0.3 hakkında daha fazla bilgi edinmek için sürüm duyurusunu inceleyebilirsiniz.Kubernetes 1.23.0-rc.0 duyuruldu
Google tarafından GO dilinde geliştirilmiş, Cloud Native Computing Foundation tarafından desteklenen konteyner haline getirilmiş uygulamaları otomatik deploy etmek, sayılarını arttırıp azaltmak gibi işlemler ile birlikte yönetebilmeyi sağlayan bir Konteyner kümeleme (container cluster) sistemi olan Kubernetes‘in 1.23.0 sürümünün ilk sürüm adayı, Kubernetes sürüm ekibi tarafından duyuruldu. Dünyada en yaygın biçimde kullanılan konteyner teknolojisi, aslında, Linux Kernel’e 2008 yılında eklenen Docker’dir. Kubernetes, master ve minion dedikleri node’lardan oluşmaktadır ve minion denilen node’lar içinde pod’lar ve pod’ların içinde de konteyner’lar bulunmaktadır. Bu yapı kendi içinde overlay denilen bir network ile haberleşmektedir. Kubernetes 1.23.0-rc.0 hakkında ayrıntılı bilgi edinmek için sürüm duyurusunu ya da değişiklikler sayfasını inceleyebilirsiniz.Kubernetes’in Yapısı
Wayland protokol 1.24 duyuruldu
Wayland protokol’un 1.24 sürümü, Jonas Ådahl tarafından duyuruldu. DMA arabellek protokolüne geri bildirim ekleyerek daha akıllı ve daha dinamik DMA arabellek ayırma semantiği ile gelen yeni sürüm, dokümantasyon iyileştirmeleri ve geliştirilmiş test altyapısı içeriyor. Bilindiği gibi, 1980’lerin Başında bir MIT mühendisi olan Bob Scheifler tarafından duyurulan X; bilgisayarlar için yeni grafik görüntüleme sistemiydi ve o günlerde büyük bir devrimi ifade ediyordu. Kısa sürede UNIX ve benzeri sistemlerde standart grafik arayüz olarak kullanılmaya başlanan ve hâlâ da kullanılmakta olan X; ağ üzerinde çalışmaya imkan veren ilk grafik görüntüleme sistemiydi. Zaman paylaşımlı bir sunucu üzerinde çalışan bir X sunucusu ağdaki istemciler tarafından kullanılabiliyordu. Zaten X, donanımdan bağımsız ve tamamen ağda hizmet verebilecek şekilde tasarlanmıştı. MIT yönetiminde ve Bob Scheifler liderliğinde geliştirilen X sunucusunun üstün olduğu ağ imkanları 90’lı yıllarda çoğunlukla kullanılmamaya başlandı. Ayrıca, X’in çok çeşitli donanımlara Linux ortamında nasıl erişim sağlayacağı da önemli bir sorun haline gelmişti. Bu, GNU/Linux dünyası için üzüntü vericiydi. Bu gelişmelere yönelik olarak, 2007 yılında Thomas Hellstrom, Eric Anholt ve Dave Airlie tarafından geliştirilen TTM (Translation Table Maps) adını verilen bir önbellekleme sistemi kullanılmaya başlandı. Böylelikle uygulamalar grafik verilerin işlenmesi için beklemek zorunda kalmayacak ve hızlanacaklardı. Wayland protokol 1.24 hakkında ayrıntılı bilgi edinmek için sürüm duyurusunu inceleyebilirsiniz.
Bu, kuşkusuz, GNU/Linux çevvrelerinde memnunlukla karşılandı. Sonuç olarak, tüm Linux grafik sürücülerinin kullanabileceği bir bellek yönetim sistemi kullanılabilir olmuştu. Ancak, açık kaynak kodlu Linux grafik sürücülerinin basit API’lere ihtiyaç duymasına karşılık; TTM çok büyük bir kod yığınıydı. Buna ilişkin olarak, 2008 yılında Reenter Keith Packard ve Eric Anholt’un da yardımıyla TTM için yeni bir API yazıldı. GEM (Graphics Execution Manager) adı verilen bu yapı; mevcut Kernel fonksiyonlarını kullanacak şekilde değiştirilip küçültülmüştü. Ancak asıl sorun; OpenGL, Qt ve Gtk+ gibi büyük boyutlu kütüphaneler ile kernel arasındaki ilişkide X’in modern grafik ihtiyaçlarını karşılayacak durumda olmadığını gösteriyordu. Bu aşamada, bir yazılım mühendisi olan AIGLX’in yazarı Kristian Høgsberg, grafik çıktılarının doğrudan Kernel’e gönderileceği, uygulamaların doğrudan GPU’ya ulaşabileceği bir tasarıma girişmişti. Kısa sürede temel kütüphaneleri yazmaya başlayan ve çok kısa bir süre içinde, az çok çalışan bir sunucu geliştirmeyi başaran Høgsberg’in X sunucusuna hiçbir bağımlılığı olmayan bir son işlem API’si kullanan yazılımının adı: Wayland idi. Konu, phoronix.com‘un haberi ile duyuruldu. Henüz çok taze bir proje olan Wayland’ın kaynak kodları da internette yerini aldı. Wayland, küçük gömülü sistemler, cep telefonları ya da küçük oyuncaklarda dahi çalışabilecek kadar hafif biçimde tasarlanıyordu. Høgsberg, geriye dönük uyumluluğu sağlamak için X sunucusunun Wayland’ın bir istemcisi konumunda çalışabilmesine olanak sağlamıştı. Wayland günümüzde Kernel’de bulunan GEM, evdev (input drivers) ve kms (kernel mode switching) teknolojilerini ve DRI2 (Direct Rendering Infrastructure) kullanıyor. Intel ve RedHat tarafından desteklenen bu yeni teknoloji, X için çözülmesi zor görünen pek çok geleneksel sorunu çözmeye yaklaşmış görünüyor. Intel, sürücülerinin Wayland ile daha performanslı çalışmasını sağlamak için projeye, Wayland geliştiricilerini kiralayacak kadar büyük destek sunuyor. Wayland protokol 1.24 edinmek için aşağıdaki linkten yararlanabilirsiniz.
GNU Parallel 20211122 duyuruldu
Bir veya daha fazla bilgisayar kullanarak işleri paralel olarak yürütmek için bir kabuk aracı olarak kullanılan GNU Parallel‘in “Peng Shuai” kod adlı 20211122 sürümü, Ole Tange tarafından duyuruldu. Yeni sürüm, hata düzeltmeleri ve kılavuz sayfası güncellemeleriyle geliyor. Juan Sierra Pons gibi bir referans videosu hazırlayarak GNU Parallel’in yaygınlaşmasına yardımcı olunmasını isteyen Tange; bunun, Juan’ınki kadar ayrıntılı olmasının da gerekmediğini, yalnızca kullanıcı ismi ve GNU Parallel’in hangi alanda kullandığının söylenilmesinin yeterli olacağını söyledi. Tange; GNU Parallel 2018 kitabının buradan edinilebileceğini söyledi. GNU Parallel’in komut satırından veri işlemek için en sevilen araç olduğunu söyleyen Tange; GNU Parallel’in girişi bölebileceğini ve bunu paralel olarak komutlara iletebileceğini ifade etti. Kabuklarda döngüler yazılırsa, GNU Parallel’in döngülerin çoğunu değiştirebileceği ve birkaç işi paralel olarak çalıştırarak daha hızlı çalışmasını sağlayabileceği görülebilir. GNU Parallel 20211122 hakkında ayrıntılı bilgi edinmek için sürüm duyurusunu inceleyebilirsiniz.
GPLv3 lisansı altında kullanıma sunulan GNU Parallel; GNU/Linux ve diğer Unix benzeri işletim sistemleri için komut satırında çalıştırılan bir yardımcı programdır ve kabuk betiklerini paralel olarak yürütür. Perl programlama diliyle Ole Tange tarafından yazılan GNU Parallel; özgür bir yazılımdır. GNU Parallel 20211122 edinmek için aşağıdaki linklerden yararlanabilirsiniz.
Bluestar Linux 5.15.4 çıktı
İnsanların ihtiyaç duydukları sağlam bir sistemi sağlamayı amaçlayan ve işlevsellik bakımından belli bir genişliği sağlayan Arch Linux tabanlı dağıtım Bluestar Linux‘un 5.15.4 sürümü çıktı. Duyurusu, Facebook üzerinden yapılan sürüme ait paketler, indirilmek üzere yansılarda yerini almış bulunuyor. Ayrıca, 5.15.4.arch1 Linux çekirdeği üzerine yapılandırılan sürüm; grep-3.7, glibc-2.33, gcc-11.1.0, binutils-2.36.1, openssl-1.1.1.l, pacman-6.0.1, perl-5.34.0, sudo-1.9.8.p2, util-linux-2.37.2 gibi paketler içeriyor. Güncel yazılımlar dışında bir dizi masaüstü ve multimedya yazılımı da içeren ve bir live DVD olarak sunulan sistem; kullanıcılarının ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde tasarlanıyor. Sistem, çok çeşitli uygulamalar, her zaman güncel yazılım sürümleri, tam bir geliştirme ortamı içeriyor. Sürümün güncel KDE Plasma masaüstü ortamı 5.23.3 sürümü ile gönderildiği söyleniyor. Bluestar; her biri çeşitli Linux kullanıcılarının ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde tasarlanmış desktop, deskpro ve developer adlı üç farklı versiyonla sunulmaktadır. Bluestar Linux 5.15.4 hakkında fikir edinmek için sürümün pkglist dosyasını inceleyebilirsiniz.
Bluestar Linux 5.15.4 edinmek için aşağıdaki linkten yararlanabilirsiniz.