Richard Stallman tarafından Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nde 27 Eylül 1983 tarihinde kamuoyuna duyurulan GNU işletim sistemi, 27 Eylül 2024’te 41. yaş gününü kutladı. Bilindiği gibi, sistemin başlıca içeriği GNU Compiler Collection (GCC), GNU Binary Utilities (binutils), bash kabuğu, GNU C kütüphanesi (glibc) ve coreutils’den oluşuyor. Stallman; bu işletim sistemi dışında, GNU Genel kamu lisansı (GPL), GNU Lesser General Public License (LPGL) ve GNU Free Documentation License’i de (GFDL) duyurmuştur. GNU projesi; toplu işbirliğini temel alan bir özgür yazılım tasarısı olarak ortaya çıkmış ve proje, temel olarak kullanıcıların yazılımı çalıştırma, paylaşma (kopyalama ve dağıtma), inceleme ve değiştirme konularında özgür olmalarını sağlamayı amaçlar. “GNU’s Not Unix” (GNU, Unix değildir) ifadesiyle sistemin tanımını yapan Stallman; böylelikle Hurd’un yerine kullanılmaya başlanan Linux’un da GNU Genel Kamu Lisansı’nın (GNU General Public License) ikinci sürümüyle lisanslanmasını sağladı. Daha sonra GNU Bildirisi‘ni yayımlayan Stallman; böylelikle sistemin temellerini ifade etmiş oldu. GNU Projesi, Özgür Yazılım Hareketinin bir parçası, yazılım kullanıcıları için özgürlük mücadelesidir. GNU’yu, Özgür Yazılım Hareketi’nin etik ilkelerine katılmayan kişilerin 1998 yılında ortaya attığı “açık kaynak” terimiyle ilişkilendirmek yanlıştır.
Continue Reading →
Özgür Yazılım Vakfı da (Free Software Foundation; kısaca FSF) GNU projesini desteklemek üzere 4 Ekim 1985 tarihinde Richard Stallman tarafından kurulmuştur. Özgür Yazılım Vakfı, 4 Ekim 1985 tarihinde kâr amacı gütmeyen, özgür yazılım gelişimini destekleyen bir vakıf olarak kuruldu. Var olan GNU Projelerini kitapçık ve disket üreterek ve özgür yazılımcıları işe alarak yaymaya ve geliştirmeye başladı. O zamandan beridir özgür yazılımların gelişmesi ve yayılmasına destek olmakta, farkındalığın artması için çalışmalar yapmaktadır. Birçok GNU yazılımları diğer işletim sistemlerinde de (Windows, BSD, Solaris ve Mac OS gibi) kullanılmıştır. Özgür yazılım hareketi böylelikle gelişip, insanlığı özgür yazılım ortamına bağlamıştır. Ve GNU 40 artık yaşında. Bu etkinliğin onuruna Özgür Yazılım Vakfı (FSF) aileler, öğrenciler ve hackerler, ilgilenen herkes için bir hack günü düzenliyor. Doğum günün kutlu olsun GNU! Happy birthday GNU!
GNU işletim sisteminin temel dosya, kabuk ve metin işleme yardımcı programlarından biri olan GNU Core Utilities‘in 9.9 sürümü, Pádraig Brady tarafından duyuruldu. Birçok standart, Unix tabanlı kabuk komutunu uygulayan bir GNU yazılım koleksiyonu olan GNU Core Utilities veya coreutils‘in yeni sürümünün kararlı bir sürüm olduğu belirtilirken; 9.8’den bu yana geçen 7 haftada 10 kişi tarafından 106 commit gerçekleştirildiği, katkıda bulunan herkese teşekkür edildiği ifade ediliyor. Bu sürüm; Autoconf 2.72.97-cf8b9, Automake 1.18.1, Gnulib 2025-11-06 862a81c0e15448adde6a6e7473ec47e3a4bd91a6 ve Bison 3.8.2 gibi araçlarla önyüklenmiş bulunuyor. Yardımcı programların, POSIXLY_CORRECT ortam değişkeni ayarlandığında genellikle POSIX uyumlu bir arayüz sağladığı; ancak aksi takdirde standart arayüze bir üst küme sunduğu belirtiliyor. GNU Core Utilities 9.9 hakkında bilgi edinmek için sürüm duyurusunu inceleyebilirsiniz. Continue Reading →