Tag Archives | GNU Projesi

GNU 41 yaşında: Happy birthday GNU!

Richard Stallman tarafından Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nde 27 Eylül 1983 tarihinde kamuoyuna duyurulan GNU işletim sistemi, 27 Eylül 2024’te 41. yaş gününü kutladı. Bilindiği gibi, sistemin başlıca içeriği GNU Compiler Collection (GCC), GNU Binary Utilities (binutils), bash kabuğu, GNU C kütüphanesi (glibc) ve coreutils’den oluşuyor. Stallman; bu işletim sistemi dışında, GNU Genel kamu lisansı (GPL), GNU Lesser General Public License (LPGL) ve GNU Free Documentation License’i de (GFDL) duyurmuştur. GNU projesi; toplu işbirliğini temel alan bir özgür yazılım tasarısı olarak ortaya çıkmış ve proje, temel olarak kullanıcıların yazılımı çalıştırma, paylaşma (kopyalama ve dağıtma), inceleme ve değiştirme konularında özgür olmalarını sağlamayı amaçlar. “GNU’s Not Unix” (GNU, Unix değildir) ifadesiyle sistemin tanımını yapan Stallman; böylelikle Hurd’un yerine kullanılmaya başlanan Linux’un da GNU Genel Kamu Lisansı’nın (GNU General Public License) ikinci sürümüyle lisanslanmasını sağladı. Daha sonra GNU Bildirisi‘ni yayımlayan Stallman; böylelikle sistemin temellerini ifade etmiş oldu. GNU Projesi, Özgür Yazılım Hareketinin bir parçası, yazılım kullanıcıları için özgürlük mücadelesidir. GNU’yu, Özgür Yazılım Hareketi’nin etik ilkelerine katılmayan kişilerin 1998 yılında ortaya attığı “açık kaynak” terimiyle ilişkilendirmek yanlıştır. 

Continue Reading →

 

 


Özgür Yazılım Vakfı da (Free Software Foundation; kısaca FSF) GNU projesini desteklemek üzere 4 Ekim 1985 tarihinde Richard Stallman tarafından kurulmuştur. Özgür Yazılım Vakfı, 4 Ekim 1985 tarihinde kâr amacı gütmeyen, özgür yazılım gelişimini destekleyen bir vakıf olarak kuruldu. Var olan GNU Projelerini kitapçık ve disket üreterek ve özgür yazılımcıları işe alarak yaymaya ve geliştirmeye başladı. O zamandan beridir özgür yazılımların gelişmesi ve yayılmasına destek olmakta, farkındalığın artması için çalışmalar yapmaktadır. Birçok GNU yazılımları diğer işletim sistemlerinde de (Windows, BSD, Solaris ve Mac OS gibi) kullanılmıştır. Özgür yazılım hareketi böylelikle gelişip, insanlığı özgür yazılım ortamına bağlamıştır. Ve GNU 40 artık yaşında. Bu etkinliğin onuruna Özgür Yazılım Vakfı (FSF) aileler, öğrenciler ve hackerler, ilgilenen herkes için bir hack günü düzenliyor. Doğum günün kutlu olsun GNU! Happy birthday GNU!

0

GNU Unifont 16.0.01 duyuruldu

GNU projesinin bir parçası olan GNU Unifont’un 16.0.01 sürümü, Paul Hardy tarafından duyuruldu. Bunun, büyük bir sürüm olduğunu söyleyen Hardy; Unifont’u Unicode 16.0.0 sürümüyle senkronize etmek için güncellemeler yapıldığını belirtti. Birçok yeni üst düzey Çince ideogram eklendiği belirtilen yeni sürümde, Unicode düzlemi bit eşlemlerinin küçük resim görüntülerini oluşturmak için ImageMagick’in “convert” programına yeni “make” derleme bağımlılığı eklendiği söyleniyor. unifont-combining-$(VERSION).txt artık tüm birleştirme karakterlerinde aralık bilgisi sağlamak için dağıtım kümesine dahil edilmiş bulunuyor. GNU Unifont; GNU Genel Kamu Lisansı (GNU GPL) koşulları altında yayımlanmaktadır. GNU Unifont 16.0.01 hakkında ayrıntılı bilgi edinmek için sürüm duyurusunu inceleyebilirsiniz.

Continue Reading →

 

GNU Unifont 16.0.01 edinmek için aşağıdaki linklerden yararlanabilirsiniz.

0

GNU Texinfo 7.1.1 duyuruldu

GNU projesinin resmi dokümantasyon formatı olan Texinfo‘nun 7.1.1 sürümü, Gavin Smith tarafından duyuruldu. GNU belgeleme formatı Texinfo’nun 7.1.1 sürümünü yayınladıkları için mutlu olduklarını belirten Smith; Texinfo’nun, metni işaretleme komutları içeren metin tabanlı bir format olduğunu hatırlattı. Bunun, önceki sürümden minimum değişiklikler içeren küçük bir hata düzeltme sürümü olduğu belirtilirken, sürümün, Texinfo formatındaki kaynak dosyalardan HTML ve PDF dahil olmak üzere çeşitli formatlarda dokümantasyon üretmek için araçlar içerdiği söyleniyor.  Texinfo, metin işaretleme, doküman yapılandırma ve dizinleme komutlarına sahip metin tabanlı bir format olduğu ifade ediliyor. Smith; çeşitli düzeltmeler yapan, test eden veya bildirilen sorunlar için katkıda bulunan herkese teşekkür edildiğini söyledi. Richard Stallman ve Bob Chassell tarafından yıllar önce yaratılan Texinfo; diğer biçimlendirme dillerine ve Brian Reid’in Scribe’ine dayanmaktadır. GNU dışında da pek çok projede kullanılan yazılım, çevrimiçi ve basılı (dvi, html, info, pdf, xml, vb. gibi farklı formatlarda) çıktı üretmek için tek bir kaynak dosyası kullanır. Texinfo, GNU Emacs ile iyi entegre edilmiştir. Metin tabanlı bir format olan Texinfo, HTML ve PDF de dahil olmak üzere, çeşitli dokümanlar üreten araçlar sağlar. GNU Texinfo 7.1.1 hakkında ayrıntılı bilgi edinmek için sürüm hakkında hazırlanan sürüm duyurusunu ya da savannah.gnu.org duyurusunu inceleyebilirsiniz.

Continue Reading →

 

 GNU Texinfo 7.1.1 edinmek için aşağıdaki linklerden yararlanabilirsiniz.

0

GNU Compiler Collection (GCC) 14.2 duyuruldu

GNU Projesi tarafından üretilen ve çeşitli programlama dillerini destekleyen bir derleyici sistemi olan ve genelde GCC olarak kısaltılan GNU Compiler Collection’ın 14.2.0 sürümü, Jakub Jelinek tarafından duyuruldu. Başlangıçta GNU işletim sistemi için derleyici olarak yazılan GCC; 100% özgür bir yazılım olarak kullanıcının özgürlüğüne saygı anlamında GNU araç zincirinin önemli bir parçasıdır. Diğer pek çok modern Unix benzeri işletim sistemleri tarafından da standart derleyici olarak benimsenen GCC; çok çeşitli işlemci mimarilerine taşınmış; ticari, perakende ve kapalı kaynak yazılım geliştirme ortamlarında da yaygın bir araç olarak kullanılır olmuştur. Özgür Yazılım Vakfı (FSF) tarafından GNU Genel Kamu Lisansı altında dağıtılan GCC’nin ilk sürümü 1987 yılında duyurulmuş; aynı yılın Aralık ayında C++ programlama dilinin de derleyicisi olmuş, daha sonra Fortran, Pascal, Objective-C, Java, Ada ve diğer diller için geliştirilmiştir. GNU Compiler Collection (GCC) 14.2.0 hakkında bilgi edinmek için sürüm duyurusunu ya da değişiklikler sayfasını inceleyebilirsiniz.

Continue Reading →

 

GNU Compiler Collection (GCC) 14.2.0 edinmek için aşağıdaki linklerden yararlanabilirsiniz.

0

GNU C Library (Glibc) 2.40 duyuruldu

GNU Projesinin C standart kütüphanesi uyarlaması olan GNU C Library‘in (ya da bilinen adıyla glibc) 2.40 sürümü, Andreas K. Huettel tarafından duyuruldu. GNU sistemindeki *C kütüphanesi olarak ve GNU/Linux sistemlerinde ve ayrıca GNU/Linux kullanan diğer birçok sistemde çekirdek olarak kullanılan GNU C Library’nin, öncelikle taşınabilir olacak şekilde tasarlandığı belirtiliyor. GNU C Library’nin artık _ISOC23_SOURCE özellik test makrosunu desteklediği belirtilirken, ISO C23 standardındaki özelliklerin etkinleştirildiği, bu standardın, GNU C Kütüphanesi tarafından desteklendiği söyleniyor. Yapı için güçlendirme işlevinin önemli ölçüde geliştirildiği belirtilirken, aarch64’ün vektör kütüphanesine birçok fonksiyon eklendiği söyleniyor. GNU C Library, GNU Genel Kamu Lisansı altında dağıtılmış özgür bir yazılımdır.  İlkin esasen Roland McGrath tarafından yazılan glibc; 1990’da Linux çekirdeği geliştiricileri tarafından çatallandı. Linux libc” olarak adlandırılan bu çatallama ile yazılım, yıllarca ayrı kanallardan geliştirildi. Ancak, Özgür Yazılım Vakfı’nın Ocak 1997’de yayınladığı glibc 2.0’ın POSIX ölçülerine uygunluğunun daha fazla olması, daha iyi yerelleştirme ve çoklu dil işlevine, IPv6 yeterliliğine sahip olması; daha fazla taşınabilir olması, Linux geliştiricilerinin çatallamayı durdurmalarına ve Özgür Yazılım Vakfı’nın glibc’sine dönülmesine vesile oldu. Bu arada, Debian da 2009’da resmen glibc’nin çatalı EGLIBC olanına geçmiş, Nisan 2015’te, Debian 8.0 Jessie ile birlikte bu kararından geri dönmüştür. GNU C Library 2.40 hakkında bilgi sahibi olmak için github.com duyurusunu ya da sürüm duyurusunu inceleyebilirsiniz.

Continue Reading →

 

GNU C Library 2.40 edinmek için aşağıdaki linkten yararlanabilirsiniz.

0

GNU LilyPond 2.24.4 duyuruldu

Geleneksel olarak oyulmuş müziğin estetiğini bilgisayar çıktılarına taşıyan, GNU Projesi’nin bir parçası özgür bir yazılım olan GNU LilyPond’un 2.24.4 sürümü Jonas Hahnfeld tarafından duyuruldu. GNU LilyPond 2.24.4 sürümünü duyurmaktan gurur duyduğunu söyleyen Hahnfeld; LilyPond’un en yüksek kalitede müzik üretmeye adanmış bir müzik gravür programı olduğunu ifade etti. GNU LilyPond’un yeni sürümünde, bir dizi düzeltme yer aldığı belirtiliyor. 2.24 için eklenen özelliklerin ve diğer kullanıcı tarafından görülebilen değişikliklerin bir listesini değişiklikler sayfasında bulabilirsiniz. Yazılımın Guile 2.2’ye geçtiği, artık macOS ve Windows için 64 bit ikili dosyalar sunmaya izin verdiği söyleniyor. Klasik müzik gravürünün en iyi geleneklerini izleyerek güzel notalar oluşturan bir program ortaya çıkmış bulunuyor. İşlerini hep programatik olarak halleden; bestecilerin, transkriptçilerin ve yayıncıların yazılımlarının varsayılan çıktısını iyileştirmek yerine onların müziğe odaklanmalarına olanak tanıyan yazılım, sanatçılar, müziği okumak yerine çalmaya konsantre olsunlar istiyor. GNU LilyPond 2.24.4 hakkında bilgi edinmek için sürüm duyurusunu inceleyebilirsiniz.

Continue Reading →

   

GNU LilyPond 2.24.4 edinmek ivçin aşağıdaki linklerden yararlanabilirsiniz.

0

GNU Compiler Collection (GCC) 11.5 duyuruldu

GNU Projesi tarafından üretilen ve çeşitli programlama dillerini destekleyen bir derleyici sistemi olan ve genelde GCC olarak kısaltılan GNU Compiler Collection’ın 11.5 sürümü, Richard Biener tarafından duyuruldu. Başlangıçta GNU işletim sistemi için derleyici olarak yazılan GCC; 100% özgür bir yazılım olarak kullanıcının özgürlüğüne saygı anlamında GNU araç zincirinin önemli bir parçasıdır. Diğer pek çok modern Unix benzeri işletim sistemleri tarafından da standart derleyici olarak benimsenen GCC; çok çeşitli işlemci mimarilerine taşınmış; ticari, perakende ve kapalı kaynak yazılım geliştirme ortamlarında da yaygın bir araç olarak kullanılır olmuştur. Özgür Yazılım Vakfı (FSF) tarafından GNU Genel Kamu Lisansı altında dağıtılan GCC’nin ilk sürümü 1987 yılında duyurulmuş; aynı yılın Aralık ayında C++ programlama dilinin de derleyicisi olmuş, daha sonra Fortran, Pascal, Objective-C, Java, Ada ve diğer diller için geliştirilmiştir. GNU Compiler Collection (GCC) 11.5 hakkında bilgi edinmek için sürüm duyurusunu inceleyebilirsiniz.

Continue Reading →

 

GNU Compiler Collection (GCC) 11.5 edinmek için aşağıdaki linklerden yararlanabilirsiniz.

0